سایت مپ(sitemap) چیست؟ چگونه نقشه سایت بسازیم؟

برای پرداختن به موضوع سایت مپ (sitemaps) یا نقشه سایت ابتدا گذری به تعاریف گوگل و آنچه که موتور جستجوی گوگل از سایت ها انتظار دارد میپردازیم و در ادامه مباحث جامع، کامل و هرآنچه که شما از سایت مپ باید بدانید را باهم بررسی میکنیم.

گوگل در سایت خود شرح میدهد:

نقشه سایت فایلی است که در آن اطلاعاتی در مورد صفحات، ویدیوها و سایر فایل های سایت خود و روابط بین آنها را ارائه می کنید. موتورهای جستجو مانند گوگل این فایل را می خوانند تا سایت ها را به طور موثرتر کرال (crawl) کنند. نقشه سایت به ما (گوگل)می گوید کدام صفحات و فایل ها در سایت شما مهم هستند و همچنین اطلاعات ارزشمندی در مورد این فایل ها ارائه می دهد. به عنوان مثال، آخرین باری که صفحه به‌روزرسانی شده و یا هر نسخه از زبان دیگری که از صفحه وجود دارد.

بنابراین میتوان گفت؛ نقشه های سایت راهی آسان برای وب مسترها برای اطلاع رسانی به موتورهای جستجو در مورد صفحاتی در سایت هایشان است که برای خزیدن در دسترس هستند. در ساده‌ترین شکل، نقشه سایت یک فایل XML است که نشانی‌های اینترنتی (URL) یک سایت را همراه با ابرداده‌های اضافی درباره هر URL فهرست می‌کند، تا موتورهای جستجو بتوانند به صورت هوشمندانه تری در سایت بخزند. منظور از داده های اضافی، اطلاعاتی نظیر: آخرین زمان به‌روزرسانی، تعداد دفعات تغییر آن و اهمیت آن نسبت به سایر URL‌های سایت و موارد دیگر است.

خزنده های وب معمولا صفحات را از لینک های داخلی سایت و یا سایر سایت ها (لینک های خارجی) پیدا می کنند. نقشه‌های سایت مکمل این داده‌ها هستند تا به خزنده‌هایی که از نقشه‌های سایت پشتیبانی می‌کنند، اجازه دهند تا همه URL‌های موجود در نقشه سایت را انتخاب کنند و با استفاده از ابرداده مرتبط، درباره آن URL‌ها اطلاعات کسب کنند. استفاده از پروتکل نقشه سایت تضمین نمی کند که صفحات وب در موتورهای جستجو گنجانده شده اند، اما نکاتی را برای خزنده های وب ارائه می دهد تا کار بهتری در خزیدن سایت شما انجام دهند.

نقشه سایت 0.90 (Sitemap 0.90) تحت مجوز کریتیوکامانس (Creative Commons) ارائه شده و دارای پذیرش گسترده ای است، از جمله پشتیبانی توسط گوگل، یاهو و ماکروسافت میباشد.

 گوگل در ادامه مینویسد:

انواع نقشه سایت از نظر گوگل

می توانید از نقشه سایت برای ارائه اطلاعات در مورد انواع خاصی از محتوا در صفحات خود از جمله ویدیو، تصویر و محتوای خبری استفاده کنید. مثلا:

- ورودی ویدیویی نقشه سایت می تواند زمان اجرای ویدیو، رتبه بندی و محدوده مناسب سنی را مشخص کند.

- ورودی تصویری نقشه سایت می تواند مکان تصاویر موجود در یک صفحه را شامل شود.

- ورودی خبری نقشه سایت می تواند شامل عنوان مقاله و تاریخ انتشار باشد.

اگر از سیستم های مدیریت محتوایی (CMS) آماده مانند وردپرس (WordPress)، ویکس (Wix) یا بلاگر (Blogger) استفاده می کنید، احتمالاً CMS شما قبلاً نقشه سایت را در دسترس موتورهای جستجو قرار داده است و شما مجبور نیستید کاری انجام دهید.

آیا به نقشه سایت نیاز دارم؟

گوگل میگوید، اگر ساختار لینک دهی داخلی صفحات سایت شما به درستی انجام شده باشد، گوگل معمولاً می تواند اغلب صفحات سایت را پیدا کند. پیوند صحیح یا لینک دهی مناسب به این معنی است که گوگل بتواند به همه صفحاتی که به نظر شما مهم است از طریق لینک ها دسترسی پیدا کند. این لینک های داخلی میتواند منوی سایت یا پیوندهایی که در صفحات قرار داده اید باشد. با این حال، نقشه سایت می تواند خزیدن سایت های بزرگتر یا پیچیده تر یا فایل های تخصصی تر را بهبود بخشد.

نقشه سایت به موتورهای جستجو کمک می کند تا آدرس صفحات (URL) سایت شما را کشف کنند، اما تضمین نمی کند که تمام موارد موجود در نقشه سایت شما خزیده شده و ایندکس شوند. با این حال، در بیشتر موارد، سایت از داشتن نقشه سایت سود می برد.

در چه مواردی به نقشه سایت نیاز دارم؟

1- اگر سایت شما بزرگ باشد. به طور کلی، در سایت های بزرگ، اطمینان از اینکه هر صفحه با حداقل یک صفحه دیگر در سایت پیوند داده شده ، دشوارتر است. در نتیجه، به احتمال زیاد گوگل بات (Googlebot) ممکن است برخی از صفحات جدید را کشف نکند.

2- سایت شما جدید است و لینک های خارجی کمی به آن وجود دارد. گوگل بات (Googlebot) و سایر خزنده‌های وب با دنبال کردن پیوندها از یک صفحه به صفحه دیگر در وب می‌خزند. در نتیجه، اگر از سایت دیگری به صفحات شما پیوند داده نشود، ممکن است Googlebot صفحات شما را پیدا نکند.

3- سایت شما دارای محتوای رسانه ای غنی (ویدئو، تصاویر) است یا در اخبار گوگل (Google News) نشان داده شده است. در این صورت گوگل می‌تواند اطلاعات اضافی را از نقشه‌های سایت گرفته و برای جستجو در نظر بگیرد.

در چه مواردی به نقشه سایت نیاز ندارم؟

1- اگر سایت شما کوچک باشد. منظور ما از کوچک بودن حدود 500 صفحه یا کمتر در سایت وجود داشته باشد. (فقط صفحاتی که فکر می کنید باید در نتایج جستجو باشند در اینجا حساب می شوند.)

2- سایت شما به صورت داخلی لینک شده است. این بدان معناست که گوگل می‌تواند با دنبال کردن لینک‌هایی که از صفحه اصلی شروع می‌شوند، تمام صفحات مهم سایت شما را پیدا کند.

3- فایل های رسانه ای (ویدئو، تصویر) یا صفحات خبری زیادی ندارید که بخواهید در نتایج جستجو نشان داده شوند. نقشه‌های سایت می‌توانند به گوگل کمک کرده تا فایل‌های ویدیویی، تصویری یا مقاله‌های خبری را در سایت پیدا و درک کند. اگر نیازی به نمایش این نتایج در جستجو ندارید، احتمالا به نقشه سایت هم نیازی نخواهید داشت.

چهار نوع اصلی نقشه سایت

- نقشه سایت نرمال یا معمولی (Normal XML Sitemap): این رایج ترین نوع نقشه سایت است. معمولاً به شکل یک فایل XML است که به صفحات مختلف وب سایت شما پیوند می دهد.

- نقشه سایت ویدیویی (Video Sitemap): به طور خاص برای کمک به گوگل برای درک بهتر محتوای ویدیویی در صفحه استفاده می شود.

- نقشه سایت مناسب اخبار (News Sitemap): به گوگل  کمک می کند محتوای صفحاتی را که برای Google News طراحی شده اند را پیدا کند.

- نقشه سایت تصویریی (Image Sitemap): به گوگل  کمک می کند تا همه تصاویر میزبانی شده در سایت شما را پیدا کند.

چرا نقشه سایت مهم است؟

موتورهای جستجو مانند گوگل، یاهو و بینگ از نقشه سایت برای یافتن صفحات مختلف در سایت شما استفاده می کنند.

همانطور که گوگل می گوید:

"اگر صفحات سایت شما به درستی پیوند داده شده باشند، خزنده های وب ما معمولا می توانند بیشتر سایت شما را پیدا کنند."

به عبارت دیگر: احتمالاً به نقشه سایت نیاز ندارید. اما قطعا به تلاش های سئوی شما لطمه ای وارد نمی کند. بنابراین استفاده از آنها منطقی است. (کار نیکوکردن پر کردن است)

همچنین چند مورد خاص وجود دارد که نقشه سایت واقعاً مفید است.

همانطور که در بالا ذکر شده و گوگل به آن اشاره کرده بود، به عنوان مثال، گوگل تا حد زیادی صفحات وب را از طریق پیوندها پیدا می کند. و اگر سایت شما کاملاً جدید است و فقط تعداد انگشت شماری بک لینک خارجی دارد، نقشه سایت برای کمک به گوگل برای یافتن صفحات در سایت شما بسیار عالی است.

یا شاید شما بخواهید یک سایت تجارت الکترونیک (ecommerce) با 5 میلیون صفحه راه اندازی کنید. عموما گوگل برای یافتن همه این صفحات کار سختی خواهد داشت. مگر اینکه شما لینک دهی داخلی را به طور کامل انجام دهید و تعداد زیادی لینک خارجی بگیرید. اگر این موارد را نداشته باشید، اینجاست که نقشه های سایت وارد عمل می شوند.

در ادامه نحوه تنظیم نقشه سایت و بهینه سازی آن برای سئو را دنبال میکنیم:

بهترین کار برای ساخت نقشه سایت در وردپرس چیست؟

همانطور که میدانید، بهتر است در ابتدا یک سایت مپ مناسب ایجاد کنید

پس اولین قدم شما ساخت نقشه سایت است.

اگر از وردپرس استفاده می کنید، می توانید نقشه سایت را از افزونه یوست سئو (Yoast SEO) دریافت کنید.

مزیت اصلی استفاده از یوست سئو برای ایجاد نقشه سایت XML این است که به طور خودکار به روز و آپدیت می شوند و به نوعی یک نقشه سایت داینامیک (dynamic sitemap) خواهید داشت.

بنابراین هر زمان که صفحه جدیدی را به سایت خود اضافه می کنید، خواه یک پست وبلاگ باشد یا یک صفحه محصول، لینک آن صفحه به طور خودکار به فایل نقشه سایت اضافه می شود.

اگر از Yoast استفاده نمی کنید، افزونه های زیادی برای وردپرس در دسترس هستند (مانند Google XML Sitemaps) که می توانید برای ساخت نقشه سایت از آنها استفاده کنید:

برای سایت های غیر وردپرسی چگونه نقشه سایت بسازیم؟

اگر از وردپرس استفاده نمیکنید، جای نگرانی نیست می توانید از یک ابزار تولید نقشه سایت مانند XML-Sitemaps.com استفاده کنید. این نوع سایت ها به شما یک فایل XML میدهند که حاوی لینک های صفحات شماست و می توانید به عنوان نقشه سایت خود از آن استفاده کنید.

در هر صورت، هنگامی که نقشه سایت ساخته شد، توصیه می کنم به صورت دستی به آن نگاهی بیندازید.

آدرس نقشه سایت کجا قرار دارد؟

از لحاظ آدرس دهی مسیر نقشه سایت معمولاً در روت (root) قرار دارد، مانند: site.com/sitemap.xml، اما بستگی به  نوع CMS که شما استفاده میکنید نیز دارد و اینکه از چه برنامه ای برای ایجاد نقشه سایت خود استفاده کرده اید. برای مثال نقشه سایت آپارات در روت آن قرار دارد. نقشه سایت در فرارنک هم در روت قرار دارد.

فایلی که دریافت کردید یا خودتان ساختید، باید آدرس تمام صفحات سایت شما را پوشش دهد.

 چگونه نقشه سایت خود را به گوگل معرفی کنیم؟

اگر همه چیز درست باشد، وقت آن رسیده که نقشه سایت خود را به گوگل معرفی کنید.

برای ارسال نقشه سایت برای گوگل، ابتدا وارد حساب کاربری سرچ کنسول (Google Search Console) خود شوید.

سپس، در نوار کناری از بخش ایندکس، سایت مپ را انتخاب کنید.

Index → Sitemaps

اگر قبلا نقشه سایت خود را ارسال کرده اید، لیستی از نقشه های ارسال شده یا سابمیت شده " Submitted Sitemaps" را در این صفحه خواهید دید:

در هر صورت، برای ارسال نقشه سایت، URL نقشه سایت خود را در این قسمت وارد کنید:

و سپس ارسال (Submit) را بزنید.

و اگر همه چیز را مطابق آنچه که گفته شد انجام داده باشید، اطلاعات نقشه سایت را در این صفحه در بخش « Submitted Sitemaps» مشاهده خواهید کرد:

خطایابی با استفاده از سایت مپ

طبیعتا از زمانی که شما نقشه را برای گوگل در سرچ کنسول ارسال میکنید تا زمان بررسی آن توسط گوگل طول میکشد. هنگامی که گوگل نقشه سایت شما را کرال کرد، روی آن کلیک کنید:

اگر عبارت «Sitemap index processed successfully» را مشاهده کردید، به این معنی است که گوگل با موفقیت نقشه سایت شما را کرال کرده است.

همچنین می توانید روی نماد نمودار میله ای کوچک در سمت راست، کلیک کنید تا گزارش پوشش صفحات نمایش داده شود:

این گزارش به شما نشان می‌دهد که گوگل چند URL در نقشه سایت شما پیدا کرده است، و چه تعداد از آن صفحات در فهرست گوگل قرار گرفته‌اند یا به اصطلاح ایندکس شده:

به عنوان مثال، می توانید ببینید که در نقشه سایت فرارنک 61 لینک معتبر و ایندکس شده و 14 لینکی که مستثنی یا Excluded شده اند وجود دارد.

 واضح است که کاری به صفحات معتبر نداریم چون درست کار میکنند و مشکلی ندارند، اما باید هر صفحه «Excluded» را بررسی کنیم تا ببینیم چه خبر است. روی دلایل کلیک میکنیم.

همانطور که در زیر مشاهده میکنید، 3 دلیل برای URL های ما آمده است:

- Not found (404) ، به معنی اینکه آدرسی که شما در سایت مپ وارد کردید اشتباه بوده و وجود ندارد که باید بررسی کنید.

-Page with redirect ، به معنی اینکه آدرسی که در نقشه سایت وجود دارد به ادرس دیگری منتقل شده.

-Crawled - currently not indexed ، به معنی اینکه در صف ایندکس شدن قرار دارد و احتمالا به زودی ایندکس میشوند.

حالا بیایید روی اولین مورد کلیک کنیم تا به صورت ریزتر آدرس ها به ما نمایش داده شود:

ولی وقتی به این URL ها نگاه می کنیم، می بینیم که برخی از این صفحات، آنهایی هستند که ما حتی نمی خواهم در وهله اول ایندکس شوند.

 بنابراین باید آنها را از نقشه سایت خود حذف کنیم، و اجازه کرال شدن به گوگل و موتورهای دیگر را ندهیم که در ادامه توضیح میدهیم.

استفاده از نقشه سایت برای یافتن مشکلات ایندکسینگ

یکی از نکات جالب در مورد استفاده از نقشه سایت این است که می تواند تخمینی از موارد زیر را به شما ارائه دهد:

- تعداد صفحاتی که می خواهید ایندکس شوند

- تعداد صفحات ایندکس شده

به عنوان مثال، فرض کنید نقشه سایت شما به 5000 صفحه لینک دارد.

اما وقتی به سرچ کنسول گوگل نگاه می کنید، سایت شما فقط 2000 صفحه ایندکس شده دارد.

این نشان میدهد که چیزی در حال رخ دادن است. ممکن است محتوای تکراری زیادی در آن 5000 صفحه وجود داشته باشد. بنابراین گوگل همه آنها را ایندکس نمی کند.

یا ممکن است تعداد صفحات سایت، بیشتر از بودجه خزیدن آن سایت باشد.

رابطه نقشه سایت با فایل Robots.txt

مهم است که نقشه سایت و Robots.txt شما با هم کار کنند.

به عبارت دیگر:

اگر از تگ noindex برای صفحه‌ای در robots.txt استفاده می‌کنید و نمی‌خواهید ایندکس شود نباید آن را در نقشه سایت عنوان شود. در غیر این صورت، پیام‌های ترکیبی به گوگل ارسال می‌کنید.

نقشه سایت می گوید: "این صفحه به اندازه کافی مهم است که در سایت مپ آمده است". اما وقتی Googlebot روی صفحه قرار می گیرد، بخاطر تداخل با ربات دات تی اکس تی (robots.txt) مسدود میشود.

نکات حرفه ای نقشه سایت

- در سایت های بزرگ، نقشه را به دسته های کوچک تر تقسیم کنید

نقشه های سایت دارای محدودیت 50 هزار URL هستند. بنابراین اگر سایتی با تعداد زیادی صفحه راه اندازی می کنید، گوگل توصیه می کند نقشه سایت خود را به چندین نقشه سایت کوچک تر تقسیم کنید.

- مراقب تاریخ ها باشید

URL ها در نقشه سایت دارای تاریخ آخرین تغییر (last modified) مرتبط با آنها هستند. البته همه سایت مپ ها لزوما دارای تاریخ نیستند.

 توصیه می کنیم این تاریخ ها را فقط زمانی تغییر دهید که تغییرات قابل توجهی در سایت خود ایجاد کرده باشید، یا محتوای جدیدی به سایت اضافه شده باشد. در غیر این صورت، گوگل هشدار می دهد که به روز رسانی تاریخ در صفحاتی که تغییر نکرده اند می تواند به عنوان یک تاکتیک هرزنامه تلقی شود.

خودتان را درگیر نقشه سایت ویدیویی نکنید

اسکیمای ویدیویی (Video Schema) تا حد زیادی جایگزین نقشه سایت ویدیویی شده است. نقشه سایت ویدیویی قطعاً به توانایی صفحه شما برای دریافت ریچ اسنیپت (rich snippet) لطمه نمی زند. اما معمولاً ارزش وقت گذاشتن را ندارد.

حداکثر اندازه فایل  سایت مپ 50 مگابایت است

 گوگل و بینگ هر دو نقشه های سایت تا حجم 50 مگابایت را مجاز میدانند. بنابراین تا زمانی که زیر 50 مگابایت باشید، خوب هستید.

نقشه سایت HTML

 این اساساً معادل نقشه سایت XML است، اما برای کاربران انسانی، یعنی یک نقشه گرافیکی و قابل فهم برای کاربر را نشان میدهد. شما لزوماً به این موارد نیاز ندارید، زیرا گوگل و سایر موتورهای جستجو، فعلا به نقشه سایت XML شما متکی هستند. اما اگر فکر می کنید برای بازدیدکنندگان انسانی مفید است، نقشه سایت HTML احتمالاً به تلاش های سئوی شما آسیب نمی زند.

منابع:

backlinko

فرارنک

تیم فنی و آموزشی هی سئو با بیش از ۱۲ سال تجربه تمام دانش خود را به صورت صادقانه با شما عزیزان به اشتراک می گذارد.